آداب‌ و رسوم نوشیدن چای در ژاپن

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی نوش آنلاین، امروزه در سراسر دنیا به‌ندرت می‌توان محلی را پیدا کرد که نوشیدن چای بخش مهمی‌از فعالیت‌های زندگی روزانه‌ حداقل عده‌ای از ساکنان آن نباشد. نوشیدن چای در هر ساعت از روز و در هر مکانی کاملا عادی و مرسوم است؛ از جمله در حین کار و فعالیت روزانه، در خانه، در جمع دوستان، در چایخانه‌ها و … در بعضی از کشورها مثل ژاپن نوشیدن چای جزو آداب و سنن فرهنگی به شمار می‌آید.

ویژگی اصلی این نوشیدنی لذت‌بخش و محبوب، کمک به حفظ آرامش و رفع خستگی است. چای حاوی کافئین و آمینواسیدی به نام تیانین است که هر دو عامل کاهش اضطراب و استرس هستند و یک فنجان چای داغ در هر موقعیت ناخوشایندی می‌تواند باعث آرامش شود و تمرکز و خلق‌وخوی خوش را به ما بازگرداند. البته دلیل نوشیدن چای برای افراد مختلف متفاوت است. عده‌ای صرفا از طعم آن لذت می‌برند و بعضی هم از آن به‌عنوان بهانه‌ای برای ملاقات دوستان و وقت‌گذرانی با آن‌ها استفاده می‌کنند. نوشیدن چای در بعضی از کشورها جایگاه خاصی دارد و بعد از گذشتن سالیان متمادی به مجموعه‌ای از آداب‌ورسوم جذاب و درعین‌حال جدی و بدون انعطاف تبدیل شده است.

نوشیدن چای در ژاپن، یک مراسم بسیار پیچیده با آداب‌ورسومی‌خاص و غیرقابل‌اجتناب است و حتی می‌توان آن را نوعی مراقبه دانست. اگر مراسم در یک چایخانه انجام شود، مهمانان بر روی نیمکت‌های مخصوص جلوی چایخانه در انتظار دعوت میزبان می‌نشینند و بعد از آن به‌صورت نمادین دست‌ها و دهان خود را به کمک آب یک حوضچه‌ی کوچک سنگی شست‌وشو می‌دهند و با آرامش وارد سالن برگزاری مراسم می‌شوند. در این محل مهمانان به ترتیب مقام و موقعیت اجتماعی به‌صورت دو زانو روی تاتمی‌(کف‌پوش‌های حصیری ژاپنی) می‌نشینند. بعضی اوقات میزبان برای جوشاندن آب در مقابل مهمانان از زغال برافروخته استفاده می‌کند. در حین مراسم گاهی از مهمانان با یک خوراکی ساده و سبک معروف به تنشین (tenshin) یا یک وعده‌ کامل موسوم به کایسکی (kaiseki) یا چاکایسکی (chakaiseki) پذیرایی می‌شود و در غیر این صورت میزبان شخصا شیرینی‌های کوچک و سبک به مهمانان تعارف می‌کند.

لوازم مورداستفاده در مراسم نوشیدن چای، عبارتند از کتری، همزن دستی و پیمانه. بر اساس سنت، میزبان لوازم را با ترتیب مشخص و حرکات خاص در حضور مهمانان تمیز کرده و بعد آن‌ها را به شکلی از پیش تعیین‌شده و دقیق مرتب می‌کند که این چینش به نحوه‌ی تهیه چای توسط میزبان بستگی داشته و انواع مختلفی دارد. بعد از آماده کردن لوازم، میزبان مقدار مشخصی پودر چای سبز را در یک کاسه می‌ریزد و به میزان لازم آب داغ به آن می‌افزاید و بعد به کمک همزن دستی و با حرکات منظم و شمارش‌شده، آن را هم می‌زند. بعد از آماده شدن هر کاسه‌ی چای، مهمانان به ترتیب محل نشستن، شخصا برای گرفتن آن به میزبان نزدیک می‌شوند یا دستیار میزبان این کار را انجام می‌دهد.