تجارت ابریشم و چای توسط شاه عباس صفوی

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی نوش آنلاین یکی از ماموران سیاسی انگلستان که در اواخر پادشاهی شاه‌ عباس, به‌ ایران آمده است، در این‌ باره چنین می‌نویسد:

«…شاه‌ عباس, را ملامت می‌کنند که به کار تجارت, مشغول است ولی به گمان‌ من توجه مخصوص و شرکت وی در امور بازرگانی کشور گناه نیست زیرا در ایران‌ تجارت,‌های بزرگ و گرانبها از همه‌کس ساخته نیست. پادشاه ایران اجناس‌ فراوانی را که بازرگانان بیگانه از کشورهای شرق و غرب وارد می‌کنند به بهایی‌ ارزان می‌خرد و در مقابل آن اجناس مرغوب ایران را به‌وسیله ایشان صادر می‌کند و آنچه را که خریده است برای فروش به بازرگانان ایرانی می‌سپارد. در ایران هیچ‌کس جز وزیر مخصوص که از جانب شاه تعیین شده است، اجازه‌ معامله با تجار بزرگ خارجی را ندارد. هرگاه که اجناسی تازه وارد ایران‌ شود نخست انواع آن را از نظر شاه می‌گذرانند تا اگر پسندید خریداری کند، وگرنه در اختیار دیگران گذارد.

تجارت, ایران با دیگر ممالک از پیشتر به‌وسیله بازرگانان ترکستان‌ و هندوستان و چین و انگلستان و اسپانی و هلند و از مغرب به دستیاری تجار ونیزی‌ و ارمنی صورت می‌گرفت. اجناس و امتعه شرقی بیشتر امتعه گرانبهایی مانند پارچه‌های ابریشم,ین و چای از چین و ادویه گوناگون و انواع جواهر و نفایس‌ دیگر از هندوستان و کشورهای شرقی آسیا بود. شاه‌ عباس, چون می‌شنید که‌ کاروانی از بازرگانان بیگانه به سرحدات کشور رسیده است، بی‌درنگ رعایای خود را از معامله با ایشان منع می‌کرد، تا ناگزیر امتعه خویش را به بهایی نازل‌ تسلیم او کنند. یا به دروغ شهرت می‌داد که راه‌ها به سبب لشکرکشی‌های تازه خراب‌ و دور از امنیت است.به‌طوری‌ که بازرگانان بیگانه ناچار برای احتراز از خطر‌های احتمالی، آنچه داشتند به بهای ارزان می‌فروختند، یا با امتعه ایرانی به قیمتی‌ که او می‌خواست مبادله می‌کردند.

منبع: بخشی از یک مقاله به قلم نصرالله فلسفی ، مندرج درمجله «وحید» فروردین ۱۳۵۳ ف شماره ۱۲۴/ دنیای اقتصاد