همه‌چیز درباره “پیمانه”،”ترازو” و ابزارهای اندازه گیری در شیرینی‌ پزی!

پیمانه‌های اندازه‌گیری در دو نوع پلاستیکی و فلزی موجود است و برای اندازه گیری حجم مواد به کار می‌رود. یکی از مهم‌ترین عوامل موفقیت در شیرینی‌پزی، اندازه گیری دقیق و صحیحه! آماده کردن و اندازه گیری مواد اولیه که اولین قدم در تهیه دستور هاست باید در کمال دقت و وسواس انجام بشه. پیمانه‌های اندازه گیری (Measuring cup) یکی از متدوال ترین ابزارهای اندازه‌گیری هستند. یکی از علت‌های رایج بودن استفاده از پیمانه های اندازه گیری ارزان تر بودن اونها نسبت به ترازوی آشپزخانه است.
قاشق‌های مخصوص اندازه گیری هم مانند پیمانه‌ها، در دو نوع پلاستیکی و فلزی موجود هستند که برای اندازه گیری حجم مواد بکار میروند. معمولا پیمانه و قاشق ها همراه هم هستند اما در بعضی مدل ها، پیمانه‌ها و قاشق‌ها ازهم جدا هستن. تعدادی از مواد اولیه مثل نمک، بکینگ پودر، وانیل و …. همیشه در مقیاس کم استفاده میشن و پیمانه‌های اندازه گیری برای این مواد، بزرگ و غیر قابل استفاده هستند. برای این دسته از مواد از قاشق اندازه گیری استفاده میشه.

نکته:  گاها در بعضی دستور ها در مواد اولیه مقدار مواد، سه چهارم ذکر میشه و این سوال در ذهن افراد مبتدی ایجاد میشه که چرا پیمانه سه چهارم نداریم؟ در این موارد شما باید پیمانه یک چهارم رو سه بار پر کنین تا مقدار سه چهارم رو بدست بیارید. در قاشق‌های اندازه گیری هم وقتی گفته میشه سه چهارم قاشق چایخوری، باید قاشق یک چهارم رو سه بار اندازه بگیرید تا سه چهارم رو بدست بیارید.

روی همه پیمانه ها و قاشق ها (البته اکثرا در نوع پلاستیکی و بعضی از پیمانه های فلزی) تقسیم بندی و علامت گذاری شده مثلا روی پیمانه بزرگ که یک پیمانه محسوب میشه، دو تا تقسیم بندی انجام شده: هم یک دوم پیمانه و هم یک چهارم پیمانه. مثلا روی پیمانه یک چهارم، قسمت یک هشتم رو هم مشخص کردن. ( عکس سمت چپ ) و در پیمانه دو سوم، مقدار یک سوم مواد هم مشخص شده (عکس سمت راست).

چطور به کمک پیمانه و قاشق‌های اندازه‌گیری، دقیق اندازه بگیریم؟

برای اندازه گیری مواد پودری مثل انواع آرد، نشاسته، شکر، پودر کاکائو، سبوس، قهوه و .. به این صورت عمل کنین:

•  همیشه قبل از اندازه گیری، مواد رو با قاشق هم بزنین! مهم نیست مواد در چه ظرفی نگهداری بشن ( داخل پاکت یا ظرف). مواد آردی معمولا بعد از مدتی حالت فشرده به خودشون میگیرن و اگه هم نزنین، حجم بیشتری از مواد داخل پیمانه قرار میگیره و اندازه گیری شما رو غیر دقیق میکنه.
• به هیچ وجه پیمانه رو داخل ظرف آرد یا شکر و… فرو نکنید؛ وقتی پیمانه رو داخل ظرف فرو میکنیم و مواد رو باهاش برمیداریم، مواد به حالت فشرده‌تر و بیشتر از حد نیاز داخل پیمانه قرار میگیرن و اندازه گیری شما رو غیر دقیق میکنن. روش درست و غلط پر کردن پیمانه در عکس زیر مشخص شده.

• بعد از پر کردن پیمانه با ماده پودری مورد نظر، مثلا پودر کاکائو با کمک یک چاقو یا پالت روی پیمانه رو صاف کنین تا مقدار اضافی روی پیمانه بریزه. حالا میتونین موادتون رو به ظرف دیگه انتقال بدین.
• برای اندازه گیری مواد مرطوب مثل کره، شکر قهوه ای، کره بادوم زمینی، نوتلا، پیمانه رو با قاشق پر کنین و با پشت قاشق یا لیسک، روی مواد رو فشار بدین. مواد مرطوب باید به صورت فشرده اندازه گیری بشن.

• برای اندازه گیری بعضی مواد مثل ماست یا خامه، علاوه بر فشرده کردن چند بار، به آرومی پیمانه رو روی سطح کار میرنیم تا هوای داخل مواد خارج بشه.
• برای اندازه گیری مواد مرطوب و چسبناک؛ مثل عسل یا گلوکز، برای راحتی کارتون پیمانه یا قاشق رو با روغن مایع چرب کنین تا موادراحت از قاشق یا پیمانه تون جدا بشه.
• نحوه اندازه گیری با قاشق‌های اندازه گیری خیلی راحته. برای مواد خشک با همون قاشق اندازه گیری مواد رو هم بزنید و بعد قاشق رو در ظرف فرو کنید، پرش کنید و بعد سرش رو صاف کنید.

• برای اندازه‌گیری مایعات، قاشق مورد نظرتون رو انتخاب کنید و به راحتی با مواد پرش کنید. از پارچ های مدرج هم میتونید استفاده کنید.

انواع پارچ مدرج اندازه گیری:

پارچ مدرج برای اندازه گیری مایعات بکار میره و در دو نوع پلاستیکی و شیشه ای موجوده؛ برای رسپی‌هایی که مقدار مایعات رو به میلی لیتر نوشتن کار رو آسون میکنه و میتونیم از این پارچ استفاده کنیم. روی بعضی از پارچ های مدرج علاوه بر میلی لیتر اندازه پیمانه ها هم مشخص شده که میتونین برای اندازه گیری مایعات استفاده کنین. (از این پارچ هرگز برای اندازه گیری مواد جامد استفاده نمیشه).

• کار با پارچ مدرج خیلی سادست. اول پارچ رو روی سطح صاف مثل میز کار بذارید و بعد مایع رو داخل پارچ بریزید و پارچ رو تا درجه گفته شده پر کنید.

اندازه گیری با ترازو:

ترازو جهت اندازه گیری وزن مواد از 1 گرم تا5 کیلوگرم به کار میره؛ در دو نوع مکانیکی و دیجیتال در بازار موجوده که استفاده از ترازو های دیجیتال راحت تر و دقیق تره.

پیمانه بهتره یا ترازو؟

در جواب باید بهتون بگیم: استفاده از ترازو باعث میشه درصد اشتباه در اندازه گیری خیلی پایین بیاد و در نتیجه کارتون بهتر از پخت بیرون بیاد؛ مخصوصا در شیرینی‌ها که اندازه‌گیری در اون‌ها حساسه و اشتباه در اندازه گیری باعث خراب شدن کارتون میشه. اما استفاده از پیمانه‌ها هم برای خیلی از افراد آسون تره و بعضی افراد به ترازو دسترسی ندارن! در رسپی‌هایی که اندازه مواد به پیمانه ذکر شده، شما خیلی راحت میتونین از پیمانه هاتون استفاده کنین ولی توصیه ما اینه که که برای مواد اولیه ای که به گرم ذکر شده حتما از ترازو استفاده کنین. با این حال برای مواقعی که به ترازو دسترسی ندارین میتونین مقادیری که به گرم ذکر شده رو به پیمانه تبدیل کنین: ( ما سعی کردیم پر کاربردترین مواد رو در شیرینی پزی بر حسب گرم و پیمانه بنویسیم).